به نقل از «ایران اکونومیست»

«از من دوست باش»

تاریخ انتشار: ۲۷ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۴۰۹۷۵

رویایی شاعری بود که هرگاه به ناخودآگاهش - یعنی کودکی و خاص‌بودن - می‌رفت، پدیده‌ای می‌شد منحصربه‌فرد و تماشایی و هرگاه این ناخودآگاهی عامدانه می‌خواست تکرار شود، نتیجه جالبی از آن درنمی‌آمد.

به گزارش ایران اکونومیست، سید عبدالجواد موسوی، شاعر و روزنامه‌نگار، در یادداشتی در روزنامه هم‌میهن نوشت: «برای فهم یک شاعر چاره‌ای نیست جز راه‌یافتن به عالم شاعر.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

راه‌یافتن به عالم بعضی شاعران کار چندان دشواری نیست. آن‌ها سخن را به‌گونه‌ای تدارک دیده‌اند که عالم و عامی به‌ سهم‌ خود از شعر آنان بهره می‌برند. اما بعضی شاعران مخاطب‌ خاص دارند. عالمشان، عالم محدودی است. یا فهم زبان‌شان دشوار است یا تجربه‌های زیستی‌شان آنقدر شخصی که کم‌تر کسی می‌تواند در تجربه‌های زبانی با آنها شریک شود.

در میان شاعران معاصر، یدالله رویایی از آن‌ دست شاعرانی بود که تماشای منحصربه‌فردی داشت و ذهن و زبانی که کم‌تر کسی می‌توانست آن را درک کند. عمده مشکل کسانی که رویایی را شاعر می‌دانند و در مقابل فی‌المثل شهریار را شاعر نمی‌دانند، این است که از درک و دریافت عالم آنان عاجزند و متاسفانه با همان متر و معیاری که اشعار مورد علاقه خود را ارزیابی می‌کنند، سراغ شعر دیگران می‌روند. پرواضح است اگر کسی با متر و معیارهای زیبایی‌شناختی شعر شهریار سراغ رویایی برود، چیزی دستگیرش نخواهد شد و برعکس اگر کسی با ذهنیت مدرن‌ رویایی سراغ شعر شهریار برود، جز سرخوردگی دستاوردی نخواهد داشت. اما راه‌یافتن به عالم رویایی، کار چندان آسوده‌ای نیست.

بگذارید از یک تجربه شخصی سخن بگویم. تجربه‌ای که شاید به‌ کار شما نیاید، اما درک عالم رویایی از این طریق برای من آسان‌تر شد. من همیشه شاعران را جدی گرفته‌ام. همه آن‌ها را. حتی شاعرانی که با طبع و طبیعت ناهنجار من چندان سازگاری‌ای نداشته‌اند هم جدی گرفته‌ و سعی کرده‌ام به عالم آنان راه پیدا کنم تا آن‌ها را بهتر درک کنم؛ چراکه همیشه معتقد بوده و هستم که اگر حقیقتی وجود داشته باشد، باید آن را نزد شاعران یافت؛ چراکه شاعران حتی در متدانی‌ترین مراتب وجودی‌شان بهره‌ای از حقیقت دارند و چیزهایی را به اجمال درمی‌یابند که ممکن است فیلسوفان، جامعه‌شناسان و سیاستمداران بعدها به آن دست یابند.

رویایی برای من از همان اول، یک معما بود؛ معمایی که دوست داشتم آن را حل کنم. می‌خواندم و می‌خواندم تا بفهمم چه می‌گوید. برای من که از ابتدا به سبک خراسانی به‌ دلیل سرراست‌بودنش علاقه ویژه‌ای داشتم و در طبع‌آزمایی‌های شاعرانه‌ام چندان خبری از ایماژ و تخیل به‌ معنای مرسومش وجود نداشت، فهم رویایی دشوار بود. با این حال همه سعی‌ام را می‌کردم. چیزهایی مثل دریایی‌ها را تا حدودی می‌فهمیدم و حداقل از جسارت‌ها و غرابت‌های زبانی‌اش لذت می‌بردم. آن شعرها برای من در مشکل‌ترین صورتش اگر یعنی نداشت، اما معنی داشت و من هم سعی می‌کردم به همان معنی درونی و احساسی اکتفا کنم. تا اینکه «هفتاد سنگ قبر» درآمد. هنوز هم بخشی از آن برایم قابل‌ فهم بود؛ صدای دلو عمود می‌آید، برایم جالب بود و این میزان کشف مضمون‌ تازه قابل‌ تحسین اما هرچه جلوتر رفتیم رویایی پیچیده‌تر شد و دور از دسترس‌تر. به حرف‌هایش مراجعه کردم اما چیزی عایدم نشد. حرف‌هایش پیچیده‌تر از شعرهایش بودند و گاهی به‌ نظرم خیلی پرت‌وپلا می‌آمدند. اگر در شعر رویایی اندکی ناخودآگاهی وجود داشت، در این حرف‌ها از همان اندک هم خبری نبود و لاجرم همه‌ چیز تصنعی به‌ نظر می‌رسید.

به ناچار رویایی را رها کردم تا اینکه ایلیا به دنیا آمد. ایلیا سه، چهار سالی داشت که فهمیدیم به اوتیسم دچار است. یکی از ویژگی‌های بچه‌های اوتیستیک، درهم‌ریختگی ذهن و زبان آنهاست. البته در عین درهم‌ریختگی، این شلختگی نظم‌ خاص خودش را دارد. آنها نام قراردادی اشیاء را نمی‌آموزند بلکه خودشان نامی تازه بر آن‌ها می‌گذارند. حروف ربط و اضافه را بر اساس قراردادهای خودشان به‌ کار می‌گیرند. ایلیا می‌گوید: «از من دوست باش!» ما - من و مادرش - خیلی سعی کردیم حرف‌زدن صحیح را به‌زعم خودمان به او بیاموزیم. سال‌ها او را به گفتاردرمانی هم فرستادیم اما فایده‌ای نکرد. به‌ جای آن تصمیم گرفتیم زبان او را بفهمیم و اگر به زبان او نمی‌توانیم سخن بگوییم، دست‌ کم کاری به نحوه سخن‌گفتن او نداشته باشیم.

بعضی‌ها می‌گویند اوتیسم، اختلال نیست بلکه متفاوت‌بودن است. البته بچه‌های اوتیسم طیف‌های متنوع و متعددی دارند و گاهی تا سرحد جنون والدین خود را آزار می‌دهند و گفتن این حرف که آنها صرفا متفاوتند جز آنکه والدین آن‌ها را بر سر خشم آورد، حاصل دیگری نخواهد داشت اما چیزی که درباره بعضی از این بچه‌ها می‌توان گفت یا حداقل قاطعانه درباره ایلیا می‌توان گفت اینکه آن‌ها جهان خودشان را دارند. جهانی خاص و پیچیده که درک آن کار بسیار دشواری است. از آنجایی که شاعری با کودک‌بودن ملازم است، من معتقدم رویایی شاعری بود که هرگاه به ناخودآگاهش - یعنی کودکی و خاص‌بودن - می‌رفت، پدیده‌ای می‌شد منحصربه‌فرد و تماشایی و هرگاه این ناخودآگاهی عامدانه می‌خواست تکرار شود، نتیجه جالبی از آن درنمی‌آمد. متاسفانه مجال اندک است و بیش از این نمی‌توانم سخنم را شرح دهم. امیدوارم به‌زودی این فرصت پیش آید.»

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: یدالله رویایی

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: یدالله رویایی برای من

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۴۰۹۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شیخ صدوق بیش از هزار سال پرچمدار مکتب امام صادق(ع) و سایر اهل بیت(ع) بوده است

مراسم بزرگداشت شیخ صدوق، امروز یکشنبه ۱۵ اردیبهشت‌ ماه در آستان شیخ صدوق شهرری برگزار شد.

آیت‌الله علیرضا اعرافی؛ مدیر حوزه‌های علمیه کشور، در این مراسم سخنرانی کرد و ضمن تسلیت روز شهادت امام صادق(ع) گفت: یاد و نام و خاطره‌های شیخ صندوق را در مجاورت مرقد شریف آن عالم فرزانه و بزرگوار گرامی می‌داریم و به همه امامزادگان معظم مخصوصا امامزادگان مدفون در این سرزمین گرانقدر درود می‌فرستم و از برگزار کنندگان این محفل نیز تقدیر می‌کنم. بنده نکاتی درباره مرحوم شیخ صندوق بیان می‌کنم چون این عالم بزرگوار از بزرگترین عالمان و فرزانگانی هستند که دریچه‌ها و آفاق بزرگی به روی معارف امام صادق(ع) و اهل بیت(ع) گشود.

وی افزود: بیش از هزار سال است که کتب او در حوزه‌های علمیه و مراکز علمی، موج‌آفرین است. شیخ صدوق بیش از هزار سال پرچمدار مکتب امام صادق(ع) و سایر اهل بیت(ع) بوده است و بارها این نام بلند در مراکز علمی طنین افکن شده و مورد احترام عالمان، بزرگان و مدرسان علوم الهی است. نقش این عالم بزرگوار در معماری تشیع، تحکیم مبانی آن و جهت دادن به فرهنگ اسلامی بسیار ممتاز و در سطح یک است بنابراین چنین شخصیت بزرگواری که به احترام او گرد آمده‌ایم از پدران معنوی ما به حساب می‌آید.

آیت‌الله اعرافی تصریح کرد: وی در ساختن فرهنگ اسلامی و شیعی بسیار نقش‌آفرین بوده و از امتیازات فراوانی برخوردار است که بنده به برخی از آنها اشاره می‌کنم. اول اینکه مرحوم شیخ صندوق از قم برخاسته و خاندان وی در قم جایگاه والایی داشته و پدر وی از چهره‌های مطرح در حوزه قم در قرون صدر اسلام بوده و رابطه نزدیکی با امام عسکری(ع) داشت و از چهره‌های مهم حوزه‌های علمیه بود. تولد مرحوم شیخ صدوق و نشو و نمای ایشان در قم بود. آن روزگار در میان حوزه‌های علمیه اسلامی و شیعی، سه حوزه جایگاه بزرگی در عالم اسلام و تشیع داشتند که حوزه قم، ری و بغداد به عنوان سه ضلع یک مثلث بودند که در تاریخ اسلام و طراحی فکر اسلامی و شیعی، نقش ممتاز و بی‌بدیل داشتند. 

وی ادامه داد: البته در آن زمان حوزه‌های علمیه متعددی در عراق، ایران و نقاط مختلف جهان اسلام داشتیم اما در اواخر عصر حضور ائمه(ع) و شصت سال غیبت صغری و اوایل غیبت کبری، این سه حوزه، قله و سرآمد بودند. مرحوم شیخ صدوق آثار علمی ارزنده‌ای دارد و شاگردان بزرگی هم تربیت کرد. وی معارف الهی را در قم فرا گرفت و سپس به ری منتقل شد لذا اولین خصوصیت این عالم بزرگ و نقش‌آفرین تاریخ اسلام و ایران و تشیع این است که ایشان همزمان این سه حوزه بزرگ و سرآمد عصر خودش را درک کرده است. بخش زیادی از رشد علمی شیخ صدوق در قم و در محضر پدر بزرگوار و دیگر علمای بزرگ قم سپری شد. سپس وقتی حکومت آل بویه از اولین حکومت‌های شیعی شکل گرفت و مقر آن در ری بود از شیخ صدوق دعوت شد در مقر خلافت حضور پیدا کرده و به کار علمی بپردازد. ایشان هم احساس وظیفه کرده و به ری آمد.

آغوش باز ایرانیان برای اسلام 

مدیر حوزه‌های علمیه کشور گفت: این برای ری و تهران افتخار بزرگی است که دو تن از نویسندگان کتاب چهارگانه شیعه یعنی شیخ صدوق و شیخ کلینی از حوزه علمیه ری برخاسته‌اند. شیخ صدوق به دلیل جامعیتی که داشت مورد احترام هم حوزه‌های علمیه بودند. در امتداد نکته اول، باید به نکته دیگری توجه کرد که شیخ صدوق، مرد هجرت‌ها و سفرهای مختلف علمی است. ممکن است هجرت، امروزه برای ما امر ساده‌ای به حساب بیاید چراکه وسایل نقلیه برای رفت و آمد میان شهرهای مختلف جهان وجود دارد اما آن زمان، یک سفر حج ماه‌ها طول می‌کشیده است و ابزارهای ارتباطی امروز هم وجود نداشته است. مرحوم شیخ صدوق در قرن چهارم هجری، غیر از اینکه حوزه‌های ری، قم و بغداد را درک کرد، زنجیره سفرهای علمی ایشان از جمله به خراسان و مشهد، سمرقند، بلخ و بخارا، فصلی اعجاب‌انگیز و درخشان از زندگی ایشان است. 

آیت‌الله اعرافی گفت: نکته دیگر اینکه شیخ صدوق پرچمدار فکر شیعی است. وی در عصر خود در ری، بغداد، سمرقند ، بخارا، بلخ، همدان، مکه و مدینه با علمای اهل سنت وارد بحث و گفت‌وگوهای فراوانی شد. وی حتی استادان و شاگردانی دارد که از علمای اهل سنت هستند. امروزه عده‌ای دنبال این هستند که اهل سنت را در تضاد با شیعه قرار دهند که این مسئله در همه اعصار وجود داشت اما کسانی همانند امام صادق(ع)، شیخ صدوق، شیخ مفید و دیگر بزرگان از یک سو با افراط در اهل سنت مقابله کرده و از سوی دیگر برای افراد میانه‌رو اهل سنت احترام قائل بوده و دنبال وحدت جهان اسلام بودند. مخصوصا شیخ صدوق هم در آثار و اعمال و افکار خود پایبند این سنت اسلامی بودند. 

وی در ادامه با بیان اینکه دوره شیخ صدوق دوره انتقال از عصر حضور ائمه(ع) به دوره غیبت است، افزود: این انتقال، یک گذر تاریخی بود لذا باید ظرفیت‌های جدیدی ایجاد شده و معارف شیعه، سامان تازه‌ای پیدا کنند تا عالم اسلام به دوره غیبت صغری و پس از آن غیبت کبری منتقل شود. طراحان و معماران بزرگ شیعه از زمان ظهور به زمان غیبت چند نفر هستند که یکی از بزرگترین آنها شیخ صدوق است. دیگر افراد شیخ مفید، سید مرتضی، کلینی و امثالهم بودند. اینها معمار تاریخ تشیع و طراحان یک تحول عظیم در عالم تشیع و ایران هستند چون ایران در همین ایام است که اندک اندک آغوش خود را به روی معارف شیعه می‌گشاید و برخلاف برخی تصورات، شمشیر، اسلام را به ایران نیاورد بلکه ایران با آغوش باز و با عقلانیت از اسلام و معارف قرآن و اهل بیت(ع) استقبال کرد. 

لزوم تبدیل بقعه شیخ صندوق به مرکز فقهی

حجت‌الاسلام والمسلمین نصرت‌الله رستمی؛ رئیس اداره اوقاف و امور خیریه شهر ری، در ابتدای این مراسم گفت: امروز سالروز شهادت امام صادق(ع) است که در تقویم با روز بزرگداشت مقام شامخ شیخ صندوق مصادف شده است لذا لازم است ابتدا این روز را تسلیت عرض کنم. به اذعان اهالی ولایتمدار و شهید پرور شهرستان ری، در چند سال اخیر این بقعه مبارکه تبدیل به نهادی فرهنگی شده است. این اتفاق با زحمات همکارانم و پرسنل زحمتکش این بقعه انجام شده است.

وی افزود: در سالیان اخیر برخی بزرگان درباره استفاده از این بقعه به عنوان یک مرکز فقهی صحبت‌هایی مطرح کرده و قول‌هایی هم داده‌اند اما هنوز این وعده‌ها محقق نشده است لذا عاجزانه از محضر آیت الله اعرافی، درخواست دارم ترتیبی اتخاذ بفرمایند که ما در سال تحصیلی جدید بتوانیم شاهد باشیم که این مکان تبدیل به مرکزی فقهی و تفسیری شده است. یقینا نیت رئیس سازمان اوقاف هم همین است و به ما امر کردند این موضوع را پیگیری کنیم.

منبع: ایکنا (خبرگزاری بین‌المللی قرآن)